Coronawerkwijze leidt tot uitzonderlijke wetgeving

Coronabetekening
Gerechtsdeurwaarders werken sinds half maart volgens de zogenaamde ‘coronabetekening’. Fysiek contact wordt zoveel mogelijk voorkomen en als uitreiking in persoon niet verantwoord kan gebeuren, wordt het exploot in de brievenbus gedaan. Die werkwijze heeft de beroepsorganisatie afgestemd met het ministerie van Justitie en Veiligheid.

Verwarrende rechtspraak
Toch oordeelden rechters verschillend en ontstond er discussie over de rechtsgeldigheid van stukken die niet in persoon worden uitgereikt. Na een uitspraak van de rechtbank in Amsterdam vond minister Dekker van Rechtsbescherming het noodzakelijk om de coronabetekening in de nieuwe wetgeving (Verzamelspoedwet COVID-19) te verankeren.

Hoge Raad
Het bijzondere was dat op de dag dat de spoedwet naar de Tweede Kamer ging, advocaat-generaal (AG) van de Hoge Raad De Bock concludeerde dat de coronabetekening in strijd zou zijn met de bestaande wettelijke regels. Dat advies gaf zij nadat een beroep in cassatie was ingesteld. Ze vergeleek het werk van deurwaarders hierbij met dat van pakketbezorgers.

Terugwerkende kracht
De Hoge Raad deed op 19 juni uitspraak en ging niet mee in het advies van de AG, ook omdat de regeling inmiddels was opgenomen in de Verzamelspoedwet COVID-19. Daarmee ontstond nieuwe wetgeving die met terugwerkende kracht vanaf 16 maart 2020 is ingegaan.

Uitzonderlijk
Het is uitzonderlijk dat de wetgever heeft besloten deze bepaling met terugwerkende kracht in te laten gaan. In principe is het gebruik van terugwerkende kracht bij de inwerkingtreding van wetten niet geoorloofd, tenzij daarvoor een bijzondere reden bestaat. In 2020 was daat tot nu toe slechts driemaal sprake van: in de Verzamelspoedwet COVID-19, de Tijdelijke wet verlenging tijdelijke huurovereenkomsten en de Tijdelijke wet Groningen.