Als deurwaarders hechten wij aan de belangen van debiteuren, maar ook aan die van de schuldeisers. Met deze wetswijziging worden schuldeisers benadeeld: zij krijgen door verkorting van de WSNP-termijn nog minder uitgekeerd uit schuldentrajecten dan nu al het geval is. Omdat er in plaats van 36 maanden nog maar 18 maanden wordt afgelost. Zo zitten debiteuren minder lang op het bestaansminimum, maar de belangen van schuldeisers worden onvoldoende bediend.
Waar ik bovendien bang voor ben, is een draaideureffect. Zeker omdat het mogelijk wordt om het minnelijk traject over te slaan en omdat de eis vervalt dat instromers tien jaar niet in de WSNP zitten. De versoepeling van criteria voor de WSNP vergroot het risico dat mensen, als ze eenmaal een schuldentraject hebben doorlopen, in oude patronen vervallen en binnen afzienbare tijd toch weer in de financiële problemen komen. Waardoor ze opnieuw voor 18 maanden terugvallen op het vrij te laten bedrag, met nieuwe schulden. Dan schiet de wetswijziging haar doel voorbij.
Het is daarom vooral belangrijk om te werken aan preventie, om te zorgen dat er voldoende capaciteit beschikbaar is om mensen te helpen bij hun administratie, een luisterend oor te bieden en ze te ondersteunen om de boel op de rit te krijgen. Vóórdat ze in de problematische schulden komen, in plaats van helemaal aan het eind, als ze betalingsachterstanden al niet meer op eigen kracht kunnen wegwerken. En dat wil toch uiteindelijk iedereen het liefste: zelf kunnen voldoen aan de eerder aangegane betalingsverplichtingen.
De halvering van de schuldsaneringstermijn is eerder symptoombestrijding dan de oplossing voor schuldenproblematiek. En het is belangrijk ervoor te waken dat we op een hellend vlak komen. Dan denk ik hieraan: voordat wij een gerechtelijke actie ondernemen, zijn wij verplicht het digitale beslagregister te raadplegen. Is bij iemand al beslag gelegd, dan maken wij de opportuniteitsafweging, waarbij we beoordelen of de vordering binnen drie jaar – 36 maanden - verhaalbaar is, inclusief de kosten. Dat is een reële aflossingstermijn, die ook in koopovereenkomsten gangbaar is. En die wij handhaven, ook al is iemand in de WSNP met 18 maanden schuldenvrij. Het kan toch niet zo zijn dat dit ook de norm gaat worden voor de opportuniteitsafweging?